Vloer- en wandtegels voor arm en rijk
De Sint-Bernardusabdij te Hemiksem is niet alleen een prachtig staaltje 18de-eeuwse architectuur, maar huisvest binnen zijn muren ook een pareltje van een museum. Door zijn zeer beperkte openingsuren bleef het Tegelmuseum Gilliot-Roelants bij de grote massa onbekend en dus onbemind. Nochtans was de firma Gilliot actief van 1889 tot 1978 en werd zij tijdens het Interbellum, de periode van 1919 tot 1940, zelfs de grootste tegelproducent van Europa, met een produktie tot 250.000 tegels per dag en meer dan 1000 werknemers. Dat de art-deco stijl met zijn voorkeur voor gekleurd glas en keramiek, toen smaak en keuze van decoratie in de architectuur beheerste, speelde bij deze bloei een grote rol. In tal van Elverseelse huizen - onder meer in de Vinckenhoeve - kunnen door Gilliot geproduceerde vloertegels teruggevonden worden, vooral dan in de ‘minder betreden’ kamers en -gangen van woningen die gerenoveerd of nieuw gebouwd werden tussen 1904 en 1930.
Hét uithangbord van het bedrijf werd echter gevormd door de keramische wandtaferelen ontworpen door decoratief kunstenaar Joseph Roelants (1881-1962). Zijn realisatie (foto’s Marc De Wree) spreken voor zich. Roelants was niet alleen groots op het vlak van figuratie, symboliek en compositie, maar was ook baktechnisch zeer sterk: onder meer bij de keuze van de gebruikte verven en kleuren, en het gebruik en ontwerp van zijn lijnenspel tot scheiding ervan (bv. bij de 'Baders'). Hiermee vermeed hij dat de componenten van naastliggende verfkleuren tijdens het bakproces met elkaar reageerden en de kleuren in elkaar over liepen.
Neem bij mooi weer de veerboot in Bazel en fiets langs de Scheldedijk naar de abdij. Laat u niet afschrikken door de wat lugubere zij-ingang en check of uw ‘schoon vloerke’ zich tussen de tegels op de staalkaarten bevindt. Openingsuren: van 1 oktober tot 30 juni enkel ’s namiddags op de eerste zondag van de maand van, van 1 juli tot 30 september van woensdag tot zondag, eveneens van 14.00 tot 17.00h. Website https://gilliottegelmuseum.be/. De ingang is gratis.
Binnen dezelfde muren bevindt zich ook het grote, verzorgde museum van de lokale Heemkring Heymissen. Specialiteit: de verzameling en reparatie van oude radiomodellen.